Thành Hội: Đổi mới phương thức hoạt động từ Mô hình Tổ Tư vấn cộng đồng tại khu phố, ấp
Xây dựng mô hình Tổ tư vấn cộng đồng
Xây dựng mô hình Tổ tư vấn cộng đồng (TVCĐ) tại Chi Hội Phụ nữ khu phố, ấp là chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội đại biểu Phụ nữ Thành phố lần thứ IX nhiệm kỳ 2011 – 2016, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động Hội trong lĩnh vực tư vấn cộng đồng, từ đó tập hợp, phát huy tiềm năng, trí tuệ của lực lượng trí thức nói chung và nữ trí thức nói riêng “tình nguyện vì cộng đồng”; qua đó phát huy vai trò tham mưu, đề xuất của tổ chức Hội với các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương và các cơ quan có thẩm quyền trong việc bảo vệ quyền lợi của giới, nâng cao uy tín và vị thế của tổ chức Hội, góp phần xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư.
Ảnh - Lễ ra mắt Tổ Tư vấn cộng đồng Mô hình Tổ tư vấn cộng đồng tại Chi Hội Phụ nữ khu phố, ấp (gọi tắt là Tổ Tư vấn cộng đồng tại Chi hội) trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện từ quý IV/2012, mỗi Tổ có từ 03 – 07 thành viên cư trú tại địa bàn dân cư là trí thức tình nguyện tham gia vì cộng đồng. Thời gian đầu Ban Thường vụ Hội LHPN Thành phố chỉ đạo điểm xây dựng 01 Tổ TVCĐ/CHPN KP, ấp tại mỗi phường, xã, thị trấn (năm 2012), đến cuối năm 2012 tiến hành sơ kết, rút kinh nghiệm, nhân rộng 50% Chi Hội Phụ nữ khu phố, ấp (năm 2013) và nhân đại trà 100% Chi Hội Phụ nữ khu phố, ấp tại 322 phường, xã, thị trấn trên địa bàn Thành phố (năm 2014).
Ảnh - Một buổi tập huấn Tổ Tư vấn cộng đồng Đến nay, Thành phố đã có 2.031 Tổ tư vấn cộng đồng tại chi Hội/2.043 khu phố, ấp với 8.119 thành viên (Trong đó có 6.901 nữ, chiếm tỷ lệ 85%; 1.218 nam, chiếm tỷ lệ 15%; 4.582 người có trình độ cao đẳng, đại học (57,89%); 241 người có trình độ trên đại học (3,04%) 18 tiến sĩ, 31 thạc sĩ, 119 luật sư, 190 luật gia, 492 người là giảng viên, bác sĩ, kỹ sư,…
Đối tượng tư vấn của tổ rất đa dạng, cả nam lẫn nữ thuộc nhiều thành phần như: phụ nữ nội trợ, người nhập cư, lao động tự do, công nhân ở nhà trọ, thanh niên hồi gia sau cai nghiện,…
Ảnh - Chương trình tập huấn đa dạng về hình thức
Nội dung tư vấn: hòa giải mâu thuẫn trong gia đình; mâu thuẫn hàng xóm, láng giềng; tư vấn mua bảo hiểm y tế tự nguyện, bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới sáu tuổi; tư vấn thủ tục giới thiệu, giúp đỡ các chị em có nhu cầu được vay vốn từ quỹ Hỗ trợ Phụ nữ phát triển kinh tế của Hội LHPN Thành phố Hồ Chí Minh (Quỹ CWED), quỹ tín dụng tiết kiệm tại Chi Hội Phụ nữ khu phố, ấp, Ngân hàng Chính sách xã hội; tư vấn lập di chúc, chia di sản thừa kế; tư vấn thủ tục ly hôn, chia tài sản sau ly hôn; thủ tục đăng ký khai sinh, khai tử, nhập tách hộ khẩu, đăng ký tạm trú, tạm vắng; đăng ký cho trẻ vào lớp một, thủ tục hợp thức hóa giấy tờ nhà, đất; tư vấn kỹ năng chăm sóc gia đình, dạy con chưa thành niên, các biện pháp kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản,…
Ảnh - Thành viên Tổ Tư vấn cộng đồng tư vấn cho hội viên phụ nữ
Địa điểm tư vấn tại cộng đồng cũng rất linh hoạt. Một số địa phương gắn bảng “Điểm Tư vấn cộng đồng” tại trụ sở khu phố, văn phòng ấp hoặc tại nhà của tổ trưởng, thành viên tổ. Bên cạnh đó, tổ còn tư vấn lưu động cho chị em những khi cần thiết.
Phương thức tư vấn “tư vấn - vãng gia - tham vấn - kết nối - vãng gia” đã đáp ứng một phần nhu cầu tư vấn của người dân tại khu phố, ấp.
Hiệu quả từ mô hình Tổ tư vấn cộng đồng
Từ năm 2012 đến cuối năm 2018, các thành viên Tổ tư vấn cộng đồng trên địa bàn Thành phố đã tư vấn được 30.787 trường hợp, trong đó tư vấn trực tiếp 19.395 trường hợp, chiếm tỷ lệ cao nhất (63%); tư vấn qua điện thoại 9.549 trường hợp, chiếm tỷ lệ khá cao (31%); tư vấn vãng lai, hình thức khác (viết thư trả lời, gửi email,…) 1.847 trường hợp, chiếm tỷ lệ thấp nhất (6%); góp phần tích cực giảm trên 50% đơn thư khiếu nại, tố cáo so với trước.
Ảnh - Tọa đàm nâng chất hoạt động Tổ Tư vấn cộng đồng Mô hình đã kịp thời tư vấn, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tầng lớp phụ nữ; tư vấn các vấn đề liên quan cuộc sống hằng ngày của gia đình. Mô hình không chỉ tạo được sự gắn kết, thu hút hội viên phụ nữ mà còn tập hợp được đông đảo đội ngũ nữ trí thức tại địa phương tham gia. Luật sư Phạm Văn Ngọc, Tổ trưởng Tổ TVCĐ Chi Hội Phụ nữ khu phố 1, Phường 5, Quận 3 cho biết, các tổ TVCĐ tại chi Hội tư vấn thành công từ 70 đến 98% số trường hợp, góp phần nâng cao kiến thức pháp luật, ý thức chấp hành luật pháp trong các tầng lớp phụ nữ, hạn chế tình trạng đơn thư khiếu nại trong hệ thống hội, tăng cường đoàn kết trong cộng đồng dân cư.
Ảnh - Tổ Tư vấn cộng đồng được thành lập tại chi Hội khu phố
Từ năm 2017 Hội LHPN Thành phố nâng chất hoạt động, triển khai tập huấn cho các thành viên Tổ tư vấn cộng đồng tại chi Hội Phụ nữ khu phố, ấp theo phương pháp mới tư vấn – vãng gia – tham vấn - kết nối – vãng gia (Tập huấn ở cấp Thành phố và quận, huyện), (mỗi năm 720 thành viên). Nhiều trường hợp, không chờ người đến “gõ cửa”, Tổ TVCĐ đã chủ động giúp các phụ nữ khó khăn theo phương pháp mới “tư vấn - vãng gia - tham vấn - kết nối - vãng gia”. Chị Nguyễn Ngọc L. (Quận 10), có hoàn cảnh khó khăn do chồng mất sớm, chị phải bán vé số để kiếm tiền nuôi con. Gánh nặng chi tiêu dồn chị phải vay nặng lãi. Chị L. nhớ lại, chị chỉ vay một triệu đồng nhưng phải trả lãi 300.000 đồng/tháng. Số nợ cứ thế tăng dần qua từng tháng khiến chị L. mất khả năng trả nợ. Tổ TVCĐ Chi Hội Phụ nữ Khu phố 3, Phường 10, Quận 10 đã tìm đến tư vấn, giúp đỡ. Không chỉ bảo lãnh chị L. thủ tục vay vốn từ nguồn tiết kiệm của chi hội để trả hết nợ, tổ còn giới thiệu việc làm ổn định để chị L. có thu nhập, dần ổn định cuộc sống, nuôi con đi học.
Ảnh - Thảo luận trong buổi tập huấn
Là người có cơ hội được “đổi đời” nhờ sự giúp đỡ của Tổ TVCĐ, chị Võ Thị Th. (ngụ quận Tân Phú) cho biết: “Trong lúc tôi quẫn trí nhất, Tổ TVCĐ đã xuất hiện, cho tôi những lời khuyên, tháo gỡ vướng mắc chuyện vợ chồng, con cái. Không chỉ hỗ trợ tinh thần, tôi còn được giúp cả về vật chất, hai vợ chồng đều tìm được việc làm, con được nhận học bổng tiếp tục đến trường. Các chị còn giới thiệu tôi tham gia hoạt động tại các câu lạc bộ, tổ, nhóm để có thêm bạn bè, đem câu chuyện của chính mình giúp những chị em có cùng hoàn cảnh. Đây quả là niềm vui quá lớn với tôi”.
Tổ tư vấn cộng đồng tại Chi Hội Phụ nữ khu phố, ấp là mô hình gần dân, sát dân, “lấy sức dân chăm lo cho dân”, đáp ứng được nhu cầu, tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân trong đó có các tầng lớp phụ nữ tại địa bàn dân cư. Thành viên tham gia Tổ tư vấn cộng đồng hầu hết đều là người sinh trưởng tại khu phố, ấp, nhiệt tình, trách nhiệm, thân thiện, gần gũi với người dân, có uy tín, có kiến thức, am hiểu pháp luật, yêu thích hoạt động xã hội, có trải nghiệm cuộc sống, có khả năng thuyết phục, có thể đồng cảm, lắng nghe và chia sẻ những kinh nghiệm sống, thấu hiểu được tâm tư, bức xúc của người dân nên được người dân tin tưởng; góp phần tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến các tầng lớp phụ nữ; là cầu nối giữa hội viên, phụ nữ với tổ chức Hội, giúp Hội Phụ nữ cơ sở gắn bó mật thiết, là chỗ dựa tin cậy về tinh thần và vật chất đối với các tầng lớp phụ nữ nhất là đối tượng yếu thế, chị em có hoàn cảnh khó khăn; khẳng định hướng đi đúng đắn của Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố thực hiện cụ thể hóa Kết luận số 62-KL/TW của Bộ Chính trị về Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị – xã hội trong đó tập trung xây dựng, củng cố, hoàn thiện thiết chế dân chủ ở cơ sở; coi trọng và sử dụng rộng rãi hoạt động tư vấn trong công tác của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội ở các cấp; chủ động tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa.
Ảnh - Sơ kết Tổ Tư vấn cộng đồng
Các Tổ tư vấn cộng đồng cũng cần tăng cường công tác tuyên truyền, làm sao để nhà nhà, người người biết có những Tổ TVCĐ đang ở gần họ, thắc mắc về pháp luật, về các vấn đề khác trong cuộc sống có thể tìm đến để được tư vấn ngay. Hội LHPN các quận, huyện cần chủ động tổ chức các lớp tập huấn để nâng cao trình độ của Tư vấn viên - đây là vấn đề mấu chốt để nâng chất lượng hoạt động của các Tổ TVCĐ trong thời gian tới.
Ban Chính sách – Luật pháp
